سایت ویرا- جواد قیصریانفرد، کارشناس مسائل پتروشیمی- واحد الفین پتروشیمی ایلام موسوم به الفین سیزدهم تنها واحد الفین غرب کشور است که به دلیل کراکینگ خوراکهای گازی و مایع در کوره و تولید ظرفیت اسمی سالانه 750 هزار تن محصولات متنوع در واقع مهمترین واحد فرایندی و قلب مجتمع به شمار میآید.
عملیات اجرایی این پروژه که از سال 84 در زمینی به مساحت 12 هکتار در شهرستان چوار ایلام شروع شده بود پس از 15 سال فراز و نشیب با حمایت سهامداران و مسئولان استان و تلاش و همت مدیران و کارکنان این مجموعه به ثمر نشست، بهرهبرداری از این واحد نماد تجلی خودباوری، صرف فعل خواستن و مصداق اراده آهنین متخصصان ایرانی میباشد چرا که تمام مراحل عملیات پیشراهاندازی و راهاندازی الفین در شرایط سخت تحریمهای ظالمانه، بدون حضور حتی یک نفر خارجی و با استفاده از ظرفیتهای فکری، فنی و مهندسی متخصصان داخلی صورت گرفت. از مهمترین ویژگی و تمایزات الفین ایلام با سایر واحدهای مشابه مستقر در مناطق ماهشهر، عسلویه و دیگر مناطق کشور میتوان به بالا بودن نسبی فناوری به کار رفته (استون وبستر) در این واحد اشاره کرد که از نظر ایمنی کارکرد و تکنولوژی تولید از آخرین استانداردهای روز دنیا استفاده و بهرهگیری از این استانداردها باعث افزایش کیفیت کار و عمر واحد میشود. از دیگر مزایای بارز این طرح که آن را نسبت به سایر پروژههای مشابه متمایز میکند برخورداری از سرویسهای جانبی مستقل، استقلال خوراک و بهره مندی و قابلیت استفاده از تنوع خوراک اتان، مایعات گازی و میعانات گازی به دلیل دریافت مستقیم از پالایشگاه گاز ایلام که در مجاورت آن قرار دارد میباشد، وجه تمایز دیگر وجود 5 کوره دوال در این واحد با قابلیت مصرف همزمان خوراک گاز و مایع همانند پتروشیمی جم، ضمن فراهم نمودن زمینه برای تولید محصولات متنوع و افزایش قدرت مانور عملیاتی و پایداری تولید در این واحد باعث کاهش فشار ناشی از تحریم صادرات میعانات گازی و LPG در کشور خواهد شد. همچنین سبد محصولات تولیدی این واحد در قیاس با 6 طرح پتروشیمی دیگر کشور (با ظرفیت تولید 10 میلیون تن محصولات متانول، اوره و آمونیاک) که از آغاز سال 99 تا پیش از راه اندازی واحد الفین بطور رسمی به بهرهبرداری رسیدهاند با تولید محصولاتی با ارزشی نظیر اتیلن، پروپیلن، بنزبن پیرولیز، برشهای چهار کربنه و سوخت مایع متنوعتر، ارزش افزوده بیشتر و تاثیرگذاری بیشتری بر توسعه صنایع پایین دست می باشد. مجتمع پتروشیمی ایلام در یک منطقه کمتر توسعه یافته و محروم احداث شده است از ابتدای شکلگیری با جذب و استخدام نیروهای بومی و تقویت پیمانکارن بومی منطقه و فعال نمودن ظرفیتهای استان، منشا تحولات عظیمی در زمینه اشتغال زایی و محرومیت زدایی و رونق اقتصادی در سطح استان و منطقه شده است که در ادامه به مواردی چند از اهمیت راهاندازی الفین اشاره خواهد شد. بهرهبرداری از الفین ایلام علاوه بر تاثیرات کوتاه مدت خود از قبیل جلوگیری از فلرینگ و هدر رفت میلیونها دلار سالانه سرمایه ملی در پالایشگاه گاز ایلام و حفظ محیط زیست منطقه باعث رفع تنگنای تامین خوراک ایجاد شده در کارخانه پلی اتیلن سنگین مجتمع خواهد شد که پیامد آن ایجاد ارزش افزوده و سودآوری بیشتر و تسریع در نرخ بازگشت سرمایه صرف شده میباشد، همچنین بخشی از مشکل کمبود خوراک پتروشیمیهای متصل به خط لوله اتیلن غرب به خاطر بار اضافهای که فاز اول پتروشیمی ایلام بر شبکه توزیع اتیلن وارد میکند مرتفع خواهد شد. ارزش افزوده ناشی از فروش محصولات این مجتمع بدون شک علاوه بر سودآوری و افزایش درآمد برای ذینفعان و رفاه کارکنان مجتمع منجر به تحقق ارزشهای مورد نظر مجموعه استان از قبیل افزایش درآمد چشمگیر، ایجاد اشتغال پایدار، توسعه صنعتی، رونق اقتصادی و اثرات مثبت اجتماعی در استان خواهد شد و نیز با فراهم نمودن زمینه لازم برای تکمیل حلقههای مفقوده صنایع بیشمار وابسته باعث اطمینان خاطر سرمایهگذاران در جهت ایجاد واحدهای پاییندستی پتروشیمی میگردد کما اینکه در حال حاضر مدیریت استان با همکاری شرکت پترول سهامدار اصلی پتروشیمی ایلام در یک حرکتی ارزشمند با هدف اشتغالزایی پایدار، ایجاد ارزش افزوده، جلوگیری از خروج ارز، بهکارگیری متخصصان بومی و توسعه منطقه و از همه مهمتر فعال نمودن بخش خصوصی اقدام به تاسیس پارک صنعتی مبتنی بر خوشه پلیپروپیلن (پارک پلی پروپیلن) با ظرفیت بالغ بر ۳۵ هزار تن محصول با قایلیت ایجاد 94 واحد تولیدی و اشتغال حدود 5000 هزار نفر بصورت مستقیم در استان نموده است همچنین با راهاندازی واحد الفین به عنوان حلقه مفقوده، چرخه زنجیره ارزش که با برداشت گاز از میادین گازی تنگ بیجار شروع و در پالایشگاه گاز ایلام فراورش میشود و در ادامه واحد الفین پتروشیمی ایلام تبدیل به محصولات پایه اتیلن، پروپیلن، بنزین پیرولیز و CFO، در میان دست تبدیل به پلیاتیلن سنگین و پلیپروپیلن و در نهایت در پارک پلی پروپیلن و شهرکهای صنعتی استان تبدیل به محصولات نهایی زنجیره ارزش تکمیل میگردد به عبارت دیگر توازن در معماری توسعه صنعت پتروشمی در استان ایلام شکل میگیرد که در نوع خودش در کشور رخدادی کم نظیر است و این اتفاق مرهون برنامهریزی دقیق و تفکر استراتژیک و مدیریت هوشمندانه میباشد. در پایان با توجه به مزایای اشاره شده با راهاندازی الفین عصری جدید در شکوفایی و توسعه صنعتی استان رقم خواهد خورد عصری که در آن با تولید متنوع محصولات و فرآوردههای شیمیایی و پلیمری و ایجاد و توسعه صنایع پاییندستی پتروشیمی در مناطق مختلف استان، رشد اقتصادی و افزایش تولید ناخالص ملی، ورود دانش فنی و ایجاد بستر لازم برای اشتغال دانشآموختگان، افزایش صادرات، ایجاد ارزش افزوده بیشتر و جلوگیری از فرار سرمایههای اقتصادی بومی پی خواهد داشت.